Goud (en gouden raad) schenken aan je kind
Je wilt als ouder een goudstaaf, gouden munten of een erfstuk met aanzienlijke waarde schenken aan je kind. Dat kan perfect via een handgift. Maar let op: zo’n schenking laat je best niet zomaar gebeuren zonder pacte adjoint, een slim en juridisch onderbouwd document dat je gemoedsrust geeft én fiscale risico’s vermijdt.
Wat is een pacte adjoint?
Een pacte adjoint is een schriftelijke overeenkomst die de voorwaarden van een handgift vastlegt. Je stelt het op nà de feitelijke overdracht van het goed, in de verleden tijd. Het moet bovendien ondertekend worden door beide partijen: ouder en kind.
Concreet leg je in een pacte adjoint vast:
- De identiteit van schenker en begiftigde
- Een duidelijke omschrijving van wat er wordt geschonken (bijvoorbeeld: “een goudstaaf van 100 gram met serienummer X”)
- De datum van de overdracht
- De voorwaarden van de schenking, zoals:
- Is het een voorschot op erfenis of een schenking buiten erfdeel?
- Moet het goed later ingebracht worden in de nalatenschap?
- Blijft het goud privébezit van het kind of wordt het gemeenschappelijk bezit binnen een huwelijk?
- Eventuele voorbehouden, zoals vruchtgebruik of recht op terugkeer bij overlijden van het kind
Met zo’n document vermijd je discussies binnen de familie en ben je gewapend tegenover de fiscus.
Waarom is dit zo belangrijk bij goud?
Goud is compact, waardevol en moeilijk traceerbaar. Dat maakt het tegelijk aantrekkelijk én risicovol voor een handgift. Zonder geschreven bewijs kunnen er bij het overlijden van de schenker echter vragen rijzen:
- Was dit echt wel een schenking?
- Wanneer is de schenking precies gebeurd?
- Was het de bedoeling dat dit later verrekend zou worden in de erfenis?
Als er dan geen correct opgestelde pacte adjoint is, loop je het risico dat de fiscus het goud beschouwt als deel van je nalatenschap. Als je het stuk vervolgens wil verkopen, dan is de goudhandelaar of de bankier die de opbrengst op je rekening ziet verschijnen verplicht om je een verklaring te vragen en, bij gebrek daaraan, melding te doen bij de fiscus. Dat betekent dat je in dat geval alsnog erfbelasting zal moeten betalen, zelfs als het goud al 10 of meer jaar geleden werd geschonken.
Waaraan moet een pacte adjoint voldoen?
Een goed opgesteld pacte adjoint bevat:
- Datum van de handgift (de overdracht van het goud moet al gebeurd zijn)
- Duidelijke omschrijving van het geschonken goed
- Volledige identiteitsgegevens van schenker en begiftigde
- Wilsverklaring van de schenker
- Aanvaarding door het kind (schriftelijk, in hetzelfde document)
- Vermelding van eventuele voorwaarden, zoals:
- Uitsluiting van inbreng of inkorting
- Privékarakter van de gift
- Clausules over overlijden of terugkeer van het goed
Het document moet door beide partijen ondertekend zijn, liefst in zoveel exemplaren als er partijen zijn. Bewaar het goed — het kan jaren later nog van belang zijn.
Schenkbelasting of niet?
België kent drie gewesten met elk eigen tarieven voor schenkbelasting. Het gewest waar de schenker zijn fiscale woonplaats had in de vijf jaar vóór de schenking, is hier van belang.
Vlaanderen
Roerende goederen (zoals goud):
- 3% tussen ouders en kinderen
- 7% tussen andere personen
Vrijstelling mogelijk bij handgift zonder registratie, maar dan moet de schenker nog 5 jaar in leven blijven om erfbelasting te vermijden.
Brussel
Roerende goederen:
- 3% tussen ouders en kinderen
- 7% tussen andere personen
Vrijstelling mogelijk bij handgift zonder registratie, maar dan moet de schenker nog 3 jaar in leven blijven om erfbelasting te vermijden.
Wallonië
Roerende goederen:
- 3,3% tussen ouders en kinderen
- 5,5% tussen andere personen
Vrijstelling mogelijk bij handgift zonder registratie, maar dan moet de schenker nog 5 jaar in leven blijven om erfbelasting te vermijden.
Registratie of niet?
Je kunt er ook voor kiezen om de pacte adjoint (en dus de schenking) vrijwillig te laten registreren bij een registratiekantoor. Je betaalt dan meteen schenkbelasting, maar vermijdt de wachttermijn van 3 of 5 jaar. Dat kan verstandig zijn als:
- de schenker al wat ouder of ziek is
- het om een groot bedrag of waardevol goed gaat (zoals goud)
- je gemoedsrust wil voor jezelf en je kind
Wordt er niet geregistreerd? Dan moet de schenker de volledige wachttermijn in leven blijven. Overlijdt hij of zij toch vroeger, dan wordt het goud vermoed tot de nalatenschap te behoren, met wellicht een hoge erfbelasting als gevolg.
Of je de schenking registreert of niet, hangt af van je persoonlijke situatie. Maar één ding is zeker: een pacte adjoint is géén overbodige luxe, maar een slimme vorm van bescherming voor jezelf én je kind.